1. GRAMMAR LESSON
Alfabet i wymowa
Językiem duendzkim można się porozumieć ze wszystkimi użytkownikami języków skandynawskich. To jest około 15 mln ludzi. Dzięki swej naturalności, język posiada wiele odmian czyli dialektów, które w zależności od języka z jakim następuje wymiana, zaczyna się przekształcać.
Język duendzki nie ma jednego, ogólnie zaakceptowanego standardu wymowy. Każdy użytkownik mówi swoim dialektem. Dlatego też najczęściej powtarzanym zwrotem przez Duensnakkerów jest "Hvat sægdast þú?"(Co powiedziałeś?).
Alfabet
A [a]
B [be]
C [jak polskie s lub jak polskie k] - litera C nie istnieje w języku duedzkim. Jedynie w dyftongach i archaizmach. -
D [de]
E [jak polskie e lub sΠabe e w pozycji nieakcentowanej, czasem jak æ przed r]
F [eff]
G [jak polskie g lub jak j przed ei, i, y lub jak sz w zapożyczeniach]
H [nieme przed j, v]
I [i]
J [jak polskie j, w zapożyczeniach jak sz]
K [jak polskie ś przed i, y, ei]
L [ell]
M [em]
N [enn]
O [jak polskie o lub u]
P [jak polskie p lub nieme przed s]
R [jak polskie lub francuskie r ]
S [jak polskie s, a w niektórych dialektach jak polskie sz przed l]
T [te]
U [jak niemieckie ü lub jak polskie u bardziej francuskie w "une" ]
V [jak polskie w, czasem nieme na końcu wyrazu]
W [dobbelve]
X [jak ks]
Y [pomiędzy polskimi dźwiękami y oraz i]
Æ [pomiędzy polskimi dźwiękami a oraz e]
Z oraz Q występują tylko w zapożyczeniach. "C" nie istnieje, choć jest w zapisie.
wymowa samogłosek:
Poszczególne zbitki literowe wymawia się:
- [ch] jak polskie sz, np.: champagne (szampan)
- [gj] jak ś lub g lub j, np.: gjettan (zgadywać), gjopan ( kupować "ś"), gjern (chętnie "j")
- [ng] łączą się w jeden dźwięk ń, np.: syngan(śpiewać)
- [sj] oraz prawie jak polskie ś, np.: knonnan lub kjennan (znać),
- [sk], [sj], [skj], [sk] przed i, y, ei jak polskie sz, np.: norsk (norweski),skol (szkoła)
- [sc] jak sz lub cz zawsze, scol - szkoła (arch.)
- [ig] jak ś - dæglight (powszedni)
Język duendzki nie ma jednego, ogólnie zaakceptowanego standardu wymowy. Każdy użytkownik mówi swoim dialektem. Dlatego też najczęściej powtarzanym zwrotem przez Duensnakkerów jest "Hvat sægdast þú?"(Co powiedziałeś?).
Alfabet
A [a]
B [be]
C [jak polskie s lub jak polskie k] - litera C nie istnieje w języku duedzkim. Jedynie w dyftongach i archaizmach. -
D [de]
E [jak polskie e lub sΠabe e w pozycji nieakcentowanej, czasem jak æ przed r]
F [eff]
G [jak polskie g lub jak j przed ei, i, y lub jak sz w zapożyczeniach]
H [nieme przed j, v]
I [i]
J [jak polskie j, w zapożyczeniach jak sz]
K [jak polskie ś przed i, y, ei]
L [ell]
M [em]
N [enn]
O [jak polskie o lub u]
P [jak polskie p lub nieme przed s]
R [jak polskie lub francuskie r ]
S [jak polskie s, a w niektórych dialektach jak polskie sz przed l]
T [te]
U [jak niemieckie ü lub jak polskie u bardziej francuskie w "une" ]
V [jak polskie w, czasem nieme na końcu wyrazu]
W [dobbelve]
X [jak ks]
Y [pomiędzy polskimi dźwiękami y oraz i]
Æ [pomiędzy polskimi dźwiękami a oraz e]
Z oraz Q występują tylko w zapożyczeniach. "C" nie istnieje, choć jest w zapisie.
wymowa samogłosek:
- á - wymawiane jak 'au' lub długie "a" sá -[ sau ] lub [ so:] [so:u]
- é - wymawiane jak 'je' lub długie "e"
- í - oraz ý wymawiane jak 'i'
- i oraz y - wymawiane jak 'y'
- ó - wymawiane jak 'ou'
- ú - wymawiane jak 'u'
- u - wymowa zbliżona między 'u' a 'i' (usta jak do 'u' a wymawiamy 'i'), jak w angielskim 'cute'
- ð - wymowa zbliżona między 'd' a 'w' (dźwięcznie; usta jak do 'd' a wymawiamy 'w'), jak w angielskim "the"
- þ - wymowa zbliżona między 't' a 'f' (bezdźwięcznie; usta jak do 't' a wymawiamy 'f'), jak w angielskim "cathedral"
- æ - wymawiane jak 'aj'
- Ø lub ö - wymowa zbliżona między 'u' a 'e' (usta jak do 'u' a wymawiamy 'e')
Poszczególne zbitki literowe wymawia się:
- [ch] jak polskie sz, np.: champagne (szampan)
- [gj] jak ś lub g lub j, np.: gjettan (zgadywać), gjopan ( kupować "ś"), gjern (chętnie "j")
- [ng] łączą się w jeden dźwięk ń, np.: syngan(śpiewać)
- [sj] oraz prawie jak polskie ś, np.: knonnan lub kjennan (znać),
- [sk], [sj], [skj], [sk] przed i, y, ei jak polskie sz, np.: norsk (norweski),skol (szkoła)
- [sc] jak sz lub cz zawsze, scol - szkoła (arch.)
- [ig] jak ś - dæglight (powszedni)
[cg]
ʤ] like the dge in Modern English edge
W języku duendzkim wyróżniamy 5 dyftongów:
* [ai]: mai (maj), sjaik (rekin);
* [æi]: nei (nie), stein (kamień), regnar (deszcz);
* [øi]: røykan (palić), løgnar (kłmstwo);
* [oi]: boikot (bojkot);
* [æu]: saur (owca), maur (mrówka).
Akcent zazwyczaj przypada na pierwszą sylabę (finndan (znaleźć), barneskol (szkoła podstawowa). Język duendzki posiada też akcent melodyczny zwany tonemem. Tonemy występują zarówno w pojedynczych słowach, jak i całych zdaniach. To właśnie one sprawiają, że język duendzki brzmi bardzo melodyjnie.
Wyróżniamy dwa tonemy:
– tonem 1 – tonem wzrastający, np.: eit vatn (woda, forma określona);
– tonem 2 – tonem opadająco-wzrastający, np.: uppvatnnan (podlewać).
Mimo iż zdarza się, że różnica tonemów zmienia znaczenie wyrazu, prawidłowe posługiwanie się nimi nie jest niezbędne do poprawnej komunikacji językowej.
ʤ] like the dge in Modern English edge
W języku duendzkim wyróżniamy 5 dyftongów:
* [ai]: mai (maj), sjaik (rekin);
* [æi]: nei (nie), stein (kamień), regnar (deszcz);
* [øi]: røykan (palić), løgnar (kłmstwo);
* [oi]: boikot (bojkot);
* [æu]: saur (owca), maur (mrówka).
Akcent zazwyczaj przypada na pierwszą sylabę (finndan (znaleźć), barneskol (szkoła podstawowa). Język duendzki posiada też akcent melodyczny zwany tonemem. Tonemy występują zarówno w pojedynczych słowach, jak i całych zdaniach. To właśnie one sprawiają, że język duendzki brzmi bardzo melodyjnie.
Wyróżniamy dwa tonemy:
– tonem 1 – tonem wzrastający, np.: eit vatn (woda, forma określona);
– tonem 2 – tonem opadająco-wzrastający, np.: uppvatnnan (podlewać).
Mimo iż zdarza się, że różnica tonemów zmienia znaczenie wyrazu, prawidłowe posługiwanie się nimi nie jest niezbędne do poprawnej komunikacji językowej.